حسیـن مقصـودی | سایت شخصـی

عمارت سلطنتی عالی قاپو که در ضلع غربی میدان نقش جهان قرار دارد از عجایب معماری عهد صفوی است که در ربع اول قرن 11 ه.ق به دستور شاه عباس کبیر ساخته شد. ارتفاع کاخ عالی قاپو 48 متر است و به نوعی نخستین آسمان خراش ایرانی است. عالی قاپو بنایی چند منظوره برای شاه عباس و جانشینانش بود. مورخین شاه عباس از آن به نام «دولتخانه مبارکه ی نقش جهان» یاد کرده اند طبقه اول کاخ، مرکز فرماندهی قراولان و کارگزان بود. این بخش یگانه قسمت عالی قاپو بود که مردم عادی برای تقدیم عریضه ها و دادخواست های خود به پادشاه حق ورود به آن داشتند.

طبقه چهارم کاخ از نقشه ی معماری پیچیده ای برخوردار است و اتاق خواب شاه در این طبقه بسیار ماهرانه بنا شده بود. در طبقه ششم کاخ، بزرگترین تالار کاخ بود که حکم سالن مذاکرات سیاسی داخلی و خارجی شاه عباس را داشت. درعهد جانشینان شاه عباس، این تالار کاربرد خود را از دست داد و به اتاق بزم معروف به «اتاق موسیقی» شد. گچبری های زیبای این طبقه که به شکل انواع جام و صراحی در طاق ها و دیوارها تعبیه شده، از قسمت های جالب این بناست.

***

از بالای آخرین طبقه ی عمارت، بهترین منظره ی شهر تاریخی اصفهان قابل رویت بود. در 1054ه.ق و در زمان سلطنت شاه عباس دوم تالار با شکوهی به بنای اصلی افزوده شده است که شاه صفوی و مهمانان او، از تالار همین عمارت، مناظر بازی چوگان، چراغانی، آتش بازی ها و نمایش های میدانی را تماشا می کرده اند.

همچنین مینیاتورهای هنرمندانه ی «رضا عباسی» نقاش معروف عهد شاه عباس، نقاشی های گل و مرغ و شاخ و برگ، اشکال وحوش و طیور و گچبری های زیبای آن از قسمت های جالب توجه این بناست. ایوان باشکوه عالی قاپو سقف چوبی زیبایی دارد که مزین به منبت کاری و نقاشی است.

 ***

نشانی: اصفهان - میدان امام حسین (دروازه دولت)- خیابان سپه- میدان نقش جهان (موقعیت روی نقشه)

The royal hall of Ali-Qapu is located west of Naghsh-e Jahan Square An architectural wonder of the Safavid era, it was built in the early years of the 16^th century under the Great Shah Abbas. Ali-Qapu Palace is in fact 48 meters high, and somehow regarded the first Iranian skyscraper. A multi-functional edifice, Ali-Qapu was used by shah Abbas I and his successors alike. The historians of Shah Abbas refer to it as “The Blessed State Hall of Naghsh-e Jahan”.

***

The first floor of the palace served the commandership headquarters of the watchmen and officials. It was the only section of the palace where the ordinary people could enter, in order to submit their petitions and complaints to the king.

The largest hall was situated in the sixth floor to serve a salon for domestic and international political meeting and negotiation in the time of Shah Abbas I. Later, during the reign of his successors, the hall lost this functionality and turned into a party room renowned as “The Music Room”.

Artistic miniatures of Reza Abbasi (the well know painter in the time of Shah Abbas) displaying floral and fowl patters, foliage designs, image of birds and beasts and also the beautiful plaster works are all worth seeing in this palace. The lofty terrace of Ali-Qapu Palace enjoys a wooden ceiling decorated with painting and wood carvings.

***

Address: Isfahan - Imam Hossein Square (Government Gate) - Sepah Street - Naghsh Jahan Square (Location on the map)